Size does matter, Nikon Z mount
De natuurwet luidt: Hoe groter een gat des te makkelijker kan het licht er doorheen. Moeilijker dan deze uitleg is het niet. Dus als Nikon ineens met een 17% grotere bajonet vatting komt zie ik daar mogelijkheden in. In 1998 en 1999 toen ik zelf nog bezig was met de ontwikkeling van de Nikon D1 was continu ons uitgangspunt, groter. In alles. Grotere pixels dan wie dan ook op dat moment ooit heeft waargenomen. 11 micrometer groot. Vier maal groter dan iedere andere concurrent. En ik denk dat dit record nog steeds wel staat. Daarna werd het alleen maar meer pixels op hetzelfde oppervlak, dus dan moeten ze wel kleiner worden. En nog altijd is het zo: Hoe groter de pixel des te makkelijk het licht recht in de pixel kan vallen. Met natuurwetten valt niet te spotten.
In de afbeelding hierboven kun je goed zien hoeveel groter de Z mount is vergeleken met een Full frame Nikon F mount camera. Het lijkt wel een gigantisch verschil. En daarnaast is de afstand tussen het achterste lensdeel tot de beeldsensor verkleint tot slechts 16 mm. Hoe kleiner deze afstand is, des te minder kansen op fouten. Fuji doet het ook heel aardig in dit geval, daar meet de afstand slechts 17,7 mm, maar dan wel met APS-C. Daarin zit ook een belangrijk verschil. 
Hoe dan ook, grotere gaten biedt nieuwe mogelijkheden. Hoe groter het gat des te makkelijker het licht naar binnen kan komen. Dat is de allerbelangrijkste verklaring. Nikon heeft zojuist een nieuw objectief geïntroduceerd wat direct gebruikt maakt van de maximale lens opening die technisch realiseerbaar is. De Nikkor Noct 58 mm F/0.95 laat foto's zien die ik nog nooit gezien heb. Niet qua scherpte, niet qua bokeh en details. Het is echt ongelofelijk als je weet hoe je ernaar moet kijken. Ik denk dat veel mensen dit niet kunnen of zien.
Er was wel meteen van alle kanten veel kritiek op Nikon na het op de markt brengen van dit objectief. Patserig, belachelijk, te groot, te zwaar, nergens voor nodig, onbetaalbaar. En meer van dit soort argumenten. Kritiek van mensen die niet snappen waar dit objectief voor staat. Het is een technisch statement van Nikon. Zoiets als:"Kijk eens waar we technisch toe in staat zijn".
Nee, ik kan hem ook voorlopig niet betalen. is het een patserige lens? Wel als je niet weet wat ermee te doen of hoe te gebruiken. De foto's die ik heb gezien zijn zo verassend bruikbaar. Je verwacht met dit soort diafragma getallen en scherpte diepten een onbruikbaar objectief. Maar alles wat ik tot nu toe gezien is mind blowing. Alsof je naar een andere dimensie gaat met de Startrek Enterprise. Maar een nieuw heelal waarvan je het bestaan niet kende. Zo moet je het ongeveer zien. Ik zie scherpte ene scherptediepte die ik nooit eerder heb gezien. Af en toe komt het over als een soort 3D.
Niet iedereen kan en zal dit objectief gaan aanschaffen en dat boeit Nikon denk ik ook niet. Voor hun is belangrijker om te laten zien wat er technisch mogelijk is.Het is een statement. En nu al durf ik dan ook al te zeggen dat dit een legendarisch objectief gaat worden. Die ik ooit misschien als tweede- of derdehands ook een keer zou kunnen gaan aanschaffen. Hé, voor dat geld krijg je er wel een keurige koffer bij. En dat voor ongeveer 8000 euro nieuwprijs.
Maar goed, terug naar de basis. Hoe groter hoe beter. Ja, en daarom is ook deze lens zo groot. Ook voor een objectief geldt dat hoe groter het voorste lensdeel is, des te makkelijker het licht naar binnen valt. De baan van het licht kun je dan rechter houden. Van voor tot achter tot het moment dat het op de beeldsensor valt. Kwaliteit staat weer hoog in het vaandel. En gelukkig heeft Nikon 20 jaar na 1999 weer de weg ingeslagen om te gaan voor groter. Mijn mentor en hoofd engineer Tomino heeft mijn dat destijds wel duidelijk gemaakt. Jongen, zei hij dan: "onderschat nooit de kracht van groot". En daar gingen we weer op zoek naar groter en beter. Er is een tijdje niets mee gedaan bij Nikon, maar kennelijk heeft men het oude pad weer ingeslagen. Mooi om te zien.
In deze blog zou ik ook mee kunnen nemen voor welk formaat beeld sensor zou je kunnen/moeten kiezen. Dat ga ik in een volgende blog doen. Want door de komst van de Nikon Z50, (APS-C mirrorless) maar wel met dezelfde Z mount , is een echte game changer geïntroduceerd en staat alles op losse schroeven in de spiegelloge markt. Dat mirrorless de toekomst heeft is wel duidelijk. Maar welk formaat dan? Die blogt komt nog. Ik zie namelijk wel waar het heen gaat.